Dat Pieter ziek is, maakt Renske alleen maar beter

En dan nu zoals u van ons gewend bent nog even een paar koffertjes tekst over de inhoud en de verdieping. Of beter gezegd, een stukje verdieping over het gebrek aan inhoud. In de afgelopen maanden zijn veel woorden gewisseld, gevallen en niet zelden met enige frustratie uitgeschreeuwd over de Rutte Doctrine: het gesloten Systeem van Staat waarin de Kamer keer op keer, op keer, niet alle informatie en openbaarheid krijgt waar zij recht op heeft. En dat leidt tot diepe schendingen van de rechtsstaat, zoals het toeslagenschandaal heeft aangetoond. Het zorgt er voor dat de burger geen inzage krijgt in aanleidingen, ontwikkelingen en kosten van heftige, ingrijpende lockdownsituaties. En het vertroebelt het zicht op de innige banden tussen pers en politiek, zoals de Kaag-docu van de VPRO aantoonde: de ene minister van D66 liet daarin zelfs haar collega-minister van de ChristenUnie willens en wetens liegen tegen de Kamer.

Vandaag was er een commissiedebat (terugkijklink) over het ongevraagde (!) advies van de Raad van State van 15 juni over de ministeriële verantwoordelijkheid van Mark en Zijn Mensen. "Want als een democratie haar kracht wil behouden, dan moet het kabinet aan het parlement en de samenleving kunnen uitleggen welke keuzes zijn gemaakt, hoe die zijn uitgevoerd, en ook wat níet is gelukt of wat de overheid níet kan leveren", luidden de plechtige woorden van de Raad van Staat, voor wie het dagelijks bestuur van ons land kennelijk ook allemaal té gecorrumpeerd wordt.

Sinds "Pieter Omtzigt: Functie Elders" lijkt er enigszins iets te kantelen. Zo is een Wob-verzoek over de voze vrijages van de VPRO met D'66 zonder enige terughoudendheid geopenbaard, oordeelde een rechter in een zaak die door Nieuwsuur was aangespannen dat Hugo de Jonge niet zo decadent met de bonnetjes van VWS mag omspringen en wil de Kamer nu dus alles weten. Het ministerie schijnt daarvoor 50 (!) nieuwe juristen te werven. Maar daarmee is er nog geen 'cultuuromslag' bereikt. Eén aan GeenStijl mailende witte raaf maakt nog geen Wobzomer, één rechtsgang van Nieuwsuur kweekt nog geen pluriformiteit en één klinkend advies uit de kartelkathedraal maakt nog geen einde aan de Rutte Doctrine van doofpotten en onderste stenen: in januari van 2020 trokken diverse hoogleraren staatsrecht al aan die bel maar dat werd door niemand gehoord, een maand later werd de motie-Omtzigt om Artikel 68 Gw - de informatieplicht aan de Kamer - te herstellen met 150 tegen 0 aangenomen, maar nooit uitgevoerd.

Dus nu zouden we ineens in een cultuuromslag moeten geloven? Het woord valt vaker dan de daad, zoals de heer Bisschop van de SGP opmerkte. De Kamer wordt nog steeds als hindermacht gezien, zoals Renske Leijten onlangs nog betreurde. Ook vandaag ging ze er in de video hierboven fel in tegen demissionair D66-minister Ollongren, van de partij die een collega-minister liet liegen over bemoeienis met een "journalistieke" documentaire. En ook Martin Bosma (video onder) gelooft niet in nieuwe transparantie zolang Kamerleden als "dat mens" worden aangeduid door kabinetsleden. Maar minister Ollongren die zei dat ze "de eerste is om te erkennen" dat er toeslagschandalen kunnen ontstaan uit een gebrek aan openheid, dat is nog wel de grootste grap en het meest vege teken dat échte transparantie nog ver te zoeken is zolang de Kamer geen betere vuist maakt en de meeste media onder hetzelfde dekbed slapen als de macht. Maar goed. Wat weten wij nou helemaal, wij zijn ook maar een stel bloggers.

"Als je niet op BiZa zit om de democratie te verdedigen, waarom zit je er dan?", vragen wij ons samen met Martin Bosma en enkele andere Kamerleden af.

Je zal toch maar een échte parlementaire journalist zijn. Eentje die niet met een plopkap in de pollekes bij De Deur staat te wachten tot een minister of staatssecretaris precies vertelt wat híj of zíj wil dat het publiek te horen krijgt, waarop je 'dankjewel meneer, mevrouw' zegt en denkt 'Zo, de dag zit er weer op'. Maar zo'n zeldzame die daadwerkelijk door alle Kamerbrieven en Kamerstukken en vragen en antwoorden en baksteendikke dossiers heen ploetert, op zoek naar De Fout. Want er is altijd een De Fout. Pieter Klein van RTL is zo'n zeldzame échte parlementaire journalist, die heeft vandaag weer eens een Alleszeggende Column Die Alles Zag, over de deplorabele staat van onze democratie.

Het gaat weer over Artikel 68 van de Grondwet, de plicht van ministers en staatssecretarissen om de Kamer te informeren over min of meer alles wat zij doen. Dat doen ze na tien jaar vvd-bewind namelijk bijna nooit meer. Julio Poch, de toeslagenaffaire (en andere bestuursrot) bij de Belastingdienst, de aanpak van de coronacrisis (die volledig transparant zou moeten zijn), het burgerdodendossier van Jeanine Hennis Ank Bijleveld, de status van de eurobonds-onderhandelingen, allerhande rapporten, dossiers en onderzoeken die nooit met de Kamer worden gedeeld, om over De Bonnetjes van om het even welke biljoenenblunder met toeslagen, PGB's, overheids-IT & UWV maar te zwijgen: alles blijft geheim en dat is ongrondwettelijk.

In februari werd een boze motie van Pieter Omtzigt, met een beroep op Artikel 68 en een oproep tot meer openheid, met 150 van 150 stemmen aangenomen. Dat heet dan dat 'de Kamer zijn tanden laat zien'. Nou, tanden schmanden, want die motie ligt al maandenlang ergens onderin een la tot vergeeld perkament te verpauperen. Ondertussen Kajsa Ollongren uit haar ziekbed opgestaan om de democratie voor ons allen verder te verzieken, want die arrogante tante schrijft letterlijk het volgende in een brief aan de Kamer waarin ze weer eens wat opgevraagde documenten weigert te openbaren: